Պատրաստում ենք իդեալական խոզի բուդ․ ամանորյա բաղադրատոմսեր

Խոզի բուդն անպակաս է հայկական ընտանիքների ամանորյա սեղաններից։ Այն համեղ է, անուշաբույր և հաճելի է ուտել թե՛ սառը, թե՛ տաք վիճակում։ Իսկ երբ մնում են վերջին կտորները, շատերը նախընտրում են այն տապակել կարտոֆիլի հետ կամ վրան ավելացնել մայոնեզ/թթվասեր ու քերած պանիր և դնել ջեռոցը։

Իրականում խոզի բուդ պատրաստելն այնքան էլ բարդ աշխատանք չէ։ Ընտրում ենք թարմ տեղական միս, մարինացնում ենք անուշաբույր համեմունքներով և թողնում ենք, որ ջեռոցն անի իր գործը։ Գլխավոր բարդությունը համբերատար լինելն ու միսը բավականաչափ եփելն է։ 

Յուրաքանչյուր ընտանիք այն պատրաստում է իր տարբերակով, և եթե դուք առաջին անգամ եք ամանորյա բուդ պատրաստելու, առաջարկում ենք ծանոթանալ երեք բաղադրատոմսի։ Վերջում կներկայացնենք նաև խոզի բուդ պատրաստելու մի քանի ընդհանուր կանոններ ու խորհուրդներ։

Կարդացեք նաև՝

—Ի՞նչ աղցան պատրաստել Ամանորին․ 7 բաղադրատոմս

—7 ֆիլմ և մուլտֆիլմ Ամանորի համար, որոնք արժե նայել նորից ու նորից 

Բաղադրատոմս 1   

Խոզի բուդը լվանում ենք և մեկ ժամ թողում սառը ջրի մեջ։ Սուր դանակով կտրվածքներ ենք անում ողջ մակերեսի վրա՝ պահպանելով 2-3 սմ հեռավորություն։ Կտրվածքները պետք է այնքան մեծ լինեն, որ կարողանանք համեմունքների փնջեր տեղավորել ներսում։ 

Լցոնի համար անհրաժեշտ է սխտոր, դափնու տերև, աղ,  կարմիր կամ սև պղպեղ։ Այս խառնուրդով լցնում ենք բոլոր կտրվածքները։ Այնուհետև խառնում ենք կարմիր պղպեղն ու աղը և տարածում ենք խոզի բդի ողջ մակերեսով։ Ցանկալի է մարինացնել մեկ օր՝ պահելով սառնարանում։

Մարինացվելու արդյունքում խոզի բուդն ավելի համեղ է ստացվում, ինչպես նաև հոսում են արնաջրերը։ Մարինացվելուց հետո արնաջրերը հեռացնում ենք, փայլաթիթեղը երկու շերտ ծալում ենք, և խոզի բուդը փայլաթիթեղով փաթաթում ենք այնպես, որ օդ չթափանցի։ 

Ջեռոցը նախապես տաքացնում ենք 180°C։ Եփում ենք այնքան ժամ, որքան խոզի բդի քաշն է՝ կիլոգրամով։ Այսինքն՝ 6 կգ-անոց խոզի բուդը եփում ենք 6 ժամ։

Երբ պատրաստ լինելուն մնում է 30-40 րոպե, ջեռոցից հանում ենք, փայլաթիթեղը բացում ենք վերևի մասից, որպեսզի կեղևը կարմրի։ 

Բաղադրատոմս 2

Խոզի բուդը չորս օր դնում ենք աղաջրի մեջ։ Արյունը քամում ենք, միսը լվանում ենք և ջրով լի կաթսայի մեջ եփում 30-60 րոպե՝ կախված կտորի մեծությունից։ Կաթսայի մեջ ավելացնում ենք նաև դափնու տերև, հատիկավոր սև պղպեղ, աղ, մեկ գլուխ սոխ։

Եփելուց հետո տեղափոխում ենք սկուտեղի վրա և կտրվածքներ ենք անում, որոնց մեջ ավելացնում ենք կես պճեղ սխտոր, դափնու տերև և գազարի կտորներ։

Խառնում ենք թթվասերն ու աջիկան և տարածում ենք խոզի բդի ողջ մակերեսով, նաև՝ կտրվածքների մեջ (աջիկայի փոխարեն կարելի է օգտագործել նաև կարմիր պղպեղ)։

Մարինացնում ենք երկու ժամ, որի ընթացքում նաև հոսում են արնաջրերը։ Փայլաթիթեղով փաթաթում ենք և դնում ենք 180°C տաքացված ջեռոցը 3-4 ժամով։ Ժամանակը լրանալուն պես հանում ենք ջեռոցից և դանակով կամ փայտիկով ծակծկում։ Եթե դանակը կամ փայտիկը մաքուր են մնում, ուրեմն միսն ամբողջությամբ եփված է։

Բաղադրատոմս 3

Խոզի բդի վրա ձիթապտղի յուղ ենք քսում, տարածում ենք աղ, սև պղպեղ, կարմիր պղպեղ, սխտորի փոշի, չաման։ Դանակով կտրվածքներ ենք անում և ներսում դնում սխտոր, ցանկության դեպքում նաև գազարի կտորներ։ Մարինացնում ենք 3-4 ժամ և փաթաթում փայլաթիթեղով։ Տեղադրում ենք 180°C տաքացված ջեռոցի մեջ և եփում 1 ժամ յուրաքանչյուր կգ-ի համար։ 

Ժամանակը լրանալուց 1 ժամ առաջ խոզի բուդը հանում ենք ջեռոցից և պատում ենք սոուսով՝ մայոնեզ, կետչուպ, մանանեխ, ծիտրոն, սոյայի սոուս։ Կարելի է պատել նաև այլ սոուսով՝ քամած մածուն, կարմիր պղպեղ, կետչուպ։ Սոուսով պատելուց հետո եփում ենք ևս մեկ ժամ՝ բաց փայլաթիթեղով։

Վերջում կիսվենք խոզի բուդ պատրաստելու մի քանի խորհուրդներով․

1. Եթե միսը լավ մշակված է, այն կարող եք դնել համեմված աղաջրի մեջ 2-3 օր։ Համեմունքներից կարելի է օգտագործել դափնու տերև, հատիկավոր սև պղպեղ, չոր սամիթ, գազար։ Իսկ եթե միսն արյունոտ է, մեկ օր թողնում ենք ուղղակի սառը ջրի մեջ։
2. Եթե խոզի բդի վրա ճարպի շերտը հաստ է, կարելի է կտրել և թողնել 1-1,5 սմ հաստությամբ շերտ։
3. Բուդը աղաջրի մեջ պահելիս ցանկալի է ապահովել 1-5°С տաքություն։ Ընթացքում անհրաժեշտ է միսը տեղաշարժել, որպեսզի արյունը դուրս գա։
4. Փայլաթիթեղը պետք է լինի հաստ և բարձր որակի։ Եթե բարակ է, միսն անհրաժեշտ է փաթաթել կրկնակի կամ եռակի շերտով։
5. Որպեսզի միսը ավելի ամբողջական ու հավաքված տեսք ունենա, կարելի է փաթաթել հաստ թելով (հաստ, որպեսզի չհալվի)։ 
6. Որպեսզի միսը չկպչի փայլաթիթեղին այն նախևառաջ կարելի է փաթաթել յուղաթղթով։ 
7. Ջեռոցից հանելուց հետո միսը կտրում ենք 2-3 ժամ հետո, որպեսզի ջերմությունը հավասարաչափ բաշխվի, իսկ հյութը մնա մսի ներսում։
8. Եթե միսը ոսկրահան արված չէ, ապա ջեռոց ենք դնում 1 ժամ յուրաքանչյուր կգ-ի համար՝ գումարած ևս 30-60 րոպե։
9. Ոսկրահան անելն օգնում է, որպեսզի միսը կտրելը և մատուցելը ավելի հեշտ լինի, միսը պահպանի իր ամբողջականությունն ու տեսքը։
10. Եփված միսը սառնարանում կարելի է պահել առավելագույնը 3-4 օր, որից հետո սննդի մեջ սկսում են զարգանալ ախտածին բակտերիաներ։ Վերջիններս կարող են փոխել սննդի համն ու բույրը և նույնիսկ հանգեցնել սննդային թունավորումների։ Պատրաստեք այնքան, որ միսը վայելեք թարմ վիճակում և սպառեք կարճ ժամանակում։

Foody-ն օգնում է ժամանակ խնայել խոհանոցում և միաժամանակ չզգալ ամանորյա ուտեստների պակաս։ Մեր խոհարարներն օգտագործում են բացառապես տեղական թարմ միս և չեն ավելացնում որևէ տեսակի սննդային հավելումներ։ Իսկ ամանորյա բազմազան ու շատ համեղ մենյուից կարող եք պատվիրել խոզի բուդ, նրբաբլիթներ, իշլի քյուֆթա և կիևյան կոտլետներ, ինչպես նաև բազմաթիվ հիմնական ուտեստներ։ Ամբողջ մենյուին ծանոթացե՛ք այստեղ։