Մենյու
Բլոգ
Ստիպված ենք տեքստը սկսել պանրասերների համար տխուր լուրով․ ոչ, ցավոք գիտնականները չեն հայտնաբերել ծառ, որի վրա պանիր է աճում։ Բայց մենք էլ ենք պանրակեր, հավատում ենք հրաշքների ու լավատես ենք մնում, այնպես որ՝ հենց իմանանք, որ նման ծառ է ստեղծվել՝ խոստանում ենք առաջինը ձեզ հետ կիսվել։ Իսկ եթե լուրջ, հիմա աշխարհում մեծ տարածում են ստացել բուսական պանիրները, և այսօր որոշել ենք դրանց մասին պատմել, քանի որ «դասական» պանրասերները հաստատ կցանկանան այս տարբերակներից ևս փորձել։
Սկսենք սկզբից։ Առհասարակ, պանրի հիմքը կաթնային է՝ կովի, այծի կամ ոչխարի։ Երբ աշխարհում տարածվեց բուսակերությունն ու հումակերությունը, սննդային այս «կողմնորոշմանը» հարող մարդիկ բնականաբար սկսեցին փորձել պանիր ստանալ արդեն ոչ կաթնային հիմքով, և ստացվեց։ Հիմա դժվար է ասել, թե բուսական պանիրներից որ մեկն է առաջինը հորինվել ու, առհասարակ, բուսական պանիրները որքան ժամանակ են օգտագործվում աշխարհի խոհանոցում, բայց վստահ կարող ենք փաստել, որ վերջին քսան տարում բուսական հիմքով պանիրները լայն տարածում են գտել ու այլևս չեն համարվում միայն բուսակերների սեփականությունը, այն ակտիվ օգտագործում են նաև միս ու կաթնամթերք սիրող մարդիկ, քանի որ այս պանիրներն ավելի թեթև են, ավելի օգտակար ու դիետիկ։
Առհասարակ, կենդանական կաթը լուրջ կռվախնձոր է՝ ոչ միայն խոհարարների, այլ նաև՝ բժիշկների ու գիտնականների համար։ Շատերը պնդում են, որ մարդիկ չպիտի օգտագործեն կենդանական կաթ, քանի որ մեր օրգանիզմն այն չի կարողանում մարսել, և որքան էլ այն համեղ լինի, օրգանիզմին միայն վնասում է։ Մյուս մասը պնդում է, որ ոչ, եթե մարդը կարող է ուտել կենդանու միսը, ուրեմն կաթնամթերքը ևս կարող է օգտագործել։ Կաթնամթերք օգտագործելու պաշտպանները հատկապես կարևորում են դրա օգտագործումը սպիտակուց ստանալու նպատակով, ինչն այդքան շատ է անհրաժեշտ օրգանիզմին։ Հակառակ կարծիք ունեցողներն էլ չեն հանձնվում, ասում են՝ այսպես թե այնպես սպիտակուց ստանալու տարատեսակ ձևեր կան, ու կաթնամթերքը գուցե ամենաարագ ու հեշտ տարբերակն է, նաև՝ հասանելին, քանի որ բոլոր մթերային խանութներում կարելի է գտնել, բայց ամենաապահովը չէ։
Հիմա դժվար է հասկանալ՝ ով է ճիշտ, ով՝ սխալ։ Հավանաբար լավագույն տարբերակը մնում է ուղղակի կենդանական կաթով ու բուսական հիմքով ուտեստների համադրումը։ Իհարկե, արդարության համար պիտի փաստենք, որ բուսական հիմքով շատ ավելի դժվար է ստանալ պանիրների այն բազմազանությունը, որը ստանում են կենդանական կաթից, բայց տեխնոլոգիաները զարգանում են ու հաստատ բուսական պանիրների նոր տեսակներ կստեղծվեն։
Մեզ ամենաշատ ծանոթ տեսակը տոֆուն է, հայկական ռեստորանների շատ ուտեստներում արդեն ակտիվ կիրառում են, չնայած շատերը գուցե չեն էլ մտածել, որ տոֆուն բուսական հիմք ունի։ Ի դեպ, շատ հնարավոր է, որ հենց տոֆուն է առաջին բուսական պանիրը, քանի որ ըստ աղբյուրների, Չինաստանում մարդիկ տոֆուն օգտագործում էին արդեն իսկ տասնմեկերորդ դարում, ըստ այլ աղբյուրների՝ անգամ ավելի վաղ։ Նույնիսկ վարկած կա, որ տոֆուն մոտ երկու հազար տարեկան է։ Կարծում ենք՝ արդար կլինի, եթե հենց տոֆուն համարվի բուսական պանիրների մայրը։
Այս պանրի տեսակը պատրաստում են սոյայի հատիկների հիմքով, այն ունի նեյտրալ համ ու հենց սրանով էլ գերում է, քանի որ լավ է համադրվում տարատեսակ ապուրների, աղցանների ու տաք ուտեստների հետ՝ չխանգարելով ուտեստի ակտիվ համին, բայց և մեղմացնելով այն։ Սա տոֆուի դասական տարբերակն է, բայց այն ունի հարյուրավոր տարբերակներ՝ տարատեսակ համեմունքներով, տապակած կամ ապխտած, անգամ՝ քաղցր։
Տոֆուն սպիտակուցի հրաշալի աղբյուր է։ Օրինակ՝ կես բաժակ կտրատած տոֆուի սպիտակուցը հավասար է կես հավի կրծքամսի սպիտակուցին, սա անհամեմատ ավելի շատ է։ Նաև նշում են, որ պարբերաբար օգտագործելու դեպքում տոֆուն օգնում է նվազեցնել արյան մեջ խոլեստերինը, սրտանոթային հիվանդությունների ու քաղցկեղի որոշ տեսակների ռիսկն էլ քչանում է։
Մարդկությունը կարող էր շարունակել միայն տոֆու ուտել, բայց հրաշալի է, որ մեր միտքը մի կետում չի կանգնում, ու հետագայում մարդիկ կարողացան սոյայից կաթ ստանալ, որը դարձավ վեգանական պանիրների լավագույն հիմքը, քանի որ իր խտությամբ ու ձևով հնարավորինս մոտ է կենդանական կաթին։ Սոյան, առհասարակ, ամենատարածված հիմքն է՝ բուսական պանիրների համար։ Հատկապես սոյայի կաթը իր խտությամբ հնարավորինս ամենամոտն է կենդանական կաթին ու այս պատճառով շատ բուսական պանիրներ հիմնականում սոյայի կաթով են պատրաստում։
Հայաստանում բուսական պանիրները դեռևս էկզոտիկ են համարվում ու հիմնականում «սեփական» խոհանոցներում են պատրաստվում։ Հասարակ սուպերմարկետներում դժվար կլինի գտնել տոֆու, կամ սոյայի կաթի հիմքով պանիրներ։ Շատ համեղ են ստացվում նաև նշի կաթի կամ լոբեղենի ջրի հիմքով պանիրները․ եթե սոյայի կաթ չգտնվի, կարելի է այս տարբերակով էլ փորձել։
Համենայն դեպս, սա փորձարարության հետաքրքիր դաշտ է, ինտերնետը մեզ օգնական․ ընտրեք որևէ բաղադրատոմս ու փորձեք պատրաստել ինքներդ, հետո մեզ էլ կպատմեք՝ ինչպես ստացվեց։
